Skar (Yara İzi) Tedavisi
Skar (Yara İzi) Tedavisi
Skar diligence akıllara gelen ilk şey yara izi olsa da sivilce izi, ameliyat izi gibi cilt yüzeyinde istenmeyen diğer tüm deformasyonları ifade etmek için kullanılan bir tabirdir. Genellikle yüz bölgesinde en çok görülen akne skarı olarak karşımıza çıkan yara izleri dışında, vücudun herhangi bir yerinde bir neden ile oluşmuş eski ya da yeni yara izleri bazen kişiyi rahatsız edebilmektedir.
ara izi estetiği çeşitli nedenlere bağlı olarak oluşan yara izlerinin görünümünü hafifletmek amacıyla uygulanan bir operasyondur. Yara izlerinin görünümü hafifletmek veya mümkünse tamamını ortadan kaldırmak için cerrahi yöntemler uygulanabildiği gibi aynı zamanda cerrahi dışı yöntemlerde günümüzde tercih edilmeye başlamıştır. Bazı durumlarda cerrahi yöntemler ile birlikte eş zamanlı olarak cerrahi dışı yöntemlerinde büyük ölçüde başarı gösterdiği bilinmektedir.
Cerrahi müdahaleler yani ameliyat sonrası kalan dikiş izleri özellikle kadınların kıyafet yelpazesini oldukça daralttığı için kadınlar tarafından daha sık tercih edilmektedir. Yara izlerinden veya ameliyat sonrası dikiş izlerinden rahatsız olmak gayet olağan ve normal bir durum olarak karşılanmaktadır. Genellikle diğer insanların görmesi ve konu ile ilgili birçok soru sorması, yara veya dikiş izin olan birçok bireyi doğrudan rahatsız etmektedir.
Kaza sonucu oluşan yara izleri ve kötü hatıraları gün yüzüne tekrar tekrar çıkartan bu yara izleri, gelişen sağlık sektörü ve teknoloji ile birlikte artık kolaylıkla silinebilir veya ize bağlı olarak çok hafif bir ize dönüştürülebilmektedir. Bu durumda eskisi kadar dikkat çekmeyerek oluşan rahatsızlıkları tamamen veya kısmen ortadan kaldıracaktır.
Bir yara iziniz olduğu apaçık görünse de, tedavi edilmeden önce bir dermatolog tarafından incelenmesi önemlidir.Yara izleri karmaşıktır. Sizi güvenli ve etkili bir şekilde tedavi etmek için, sizi tedavi eden kişinin sağlığınızı ve sahip olduğunuz yara izinin türünü bilmesi önemlidir.Farklı yara tipleri farklı tedavi gerektirir. Yaşınız ve yara izinin ne kadar süredir sizde olduğu da sizin için en uygun tedavi türlerini etkileyebilir.
Cilt kanseri bazen bir yara izi gibi görünebileceğinden, bir dermatoloğa yara izinizi göstermeniz çok önemli. Cildinizde bir yara izi görürseniz ve cildinizin yaralandığını hatırlamıyorsanız, derhal uzman bir dermatoloğa görünmek her zaman için en iyi seçenek olacaktır.
Bir yara izini tedavi ettirmeden önce bir dermatoloğa görünmenin bir diğer iyi nedeni de yara izinin hâlâ sadece bir iz olduğundan emin olmaktır. Bazen cilt kanseri bir yara izi gibi görünebilmektedir.
Giysiler yara izinizi kapatmadığı zamanlarda her zaman güneş kremi sürerek durumun daha kötüye gitme riskini azaltabilirsiniz. Size ihtiyacınız olan korumayı sağlamak için her zaman 30 faktör veya daha yüksek olan geniş spektrumlu bir güneş kremi kullanın.Ayrıca cilt kanseri geliştirme riskinizi artıran solaryum gibi alanlardan kaçınmak her zaman yara izi olan bireyler için en iyi tercih olacaktır.
Yara İzleri Nasıl Tedavi Edilir ?
Basınç tedavisi
İyileşirken bir yaraya basınç uygulamak şunları yapabilir:
- Özellikle yanık iyileşirken yara izini azaltır veya önler.
- Cildiniz bu tür bir yara izi oluşturma eğilimindeyse bir keloidi önler.
- Cerrahi olarak alınan keloidin geri dönmesini önler.
- Bu basıncı uygulamak için hastaya elastik bir bandaj, çorap veya küpe olabilecek basınçlı bir ekipman giydirilir.
- Bazı hastalar basınçlı sargıyı rahatsız edici bulur ve kullanmayı erken bırakır. Ancak sonuç almak için basınçlı sargıyı bir yıla kadar takmanız gerekebilir. Ayrıca her 6 ila 8 haftada bir yeni bir basınçlı sargı almanız gerekebilir.
Silikon jel (Tabaka veya Merhem)
Silikon jel(Tabaka veya Merhem) bilinen ve kullanılan en yaygın metotlar arasında yer almaktadır. 20.yüzyılın sonlarından beri kullanılan silikon jel tedavisiyle şunlar amaçlanır.
- Yara izinin büyüklüğü, sertliği, kızarıklığı, şişikliği ve kaşıntısı, bu tedavi aracılığıyla azaltılır.
- Ameliyat sonrası oluşan yara izlerinin giderilmesinde kullanılır.
- Yapılan araştırmalar, silikon jel tabakaların silikon merhemden daha iyi sonuç verdiğini göstermektedir.
- Jel tabakalrı ince ve kendinen yapışkanlıdır. Sonuç almak için, genellikle aylarca her gün bir jel sargıyı kullanmalısınız. Bunu her gün aynı noktaya uygulamak yan etkilere neden olabilir. Deride bozukluklar gözlemlenebilmektedir. Bazı insanlarda ise cilt döküntüsü sorunu ortaya çıkabilmektedir.
- Yan etkiler meydana gelirse uzman hekime danışmak en sağlıklı yol olacaktır.
Poliüretan pansuman
Esnek ve nemli bir sargıdır. Poliüretan pansuman kullanımı şunları sağlamaktadır:
- Ameliyat sonrası oluşan yara izini azaltır.
- Rengi, sertliği ve boyutu azaltarak kabarık bir yara izini tedavi edin
- Yara izinin boyutu, sertliği kısacası tüm boyutsal yapısını azaltarak yara izinin iyileşmesini sağlar.
- Ameliyat sonrası altı hafta boyunca kullanıldığında, kabarık bir yara izini önleyebilir.
- Araştırmalar, basınç tedavisi ile poliüretan pansuman tedavisi uygulanan hastaların, birini veya diğerini kullanan hastalardan daha iyi sonuçlar aldığını göstermiştir.
Lazer ve diğer ışık tedavileri
Her türlü yara izi için kullanılan bir tedavi yöntemidir. Gelişen dünyamızda ve teknolojide bu yöntem oldukça sıklıkla tercih edilmektedir. Bu yöntem sayesinde;
- Kabarık yara izlerini ve keloidleri önler.
- Mevcut kabarık izlerin ve keloidlerin görünümünü azaltır.
- Ameliyat sonrası oluşan yara izlerini azaltır
- Bastırılmış akne izlerini iyileştirir.
- Kızarıklık gibi yara izinin rengini azaltır.
- Bireyin hareketini sınırlayan yara izlerinin yoğunluğunu azaltarak hastaya tekrardan hareket kabiliyeti kazandırır.
- Ağrıyı, kaşıntıyı, sertliği ve şişliği azaltır.
Araştırmalar, lazer tedavisinin hastalara etkileyici sonuçlar verebileceğini göstermektedir. Uzman bir kişinin yetenekli ellerinde bunlar, hastalara çok az yan etki ile güvenli bir tedavi seçeneği sunar.
Hastalara lazer veya ışık tedavilerinden en iyi sonuçları vermek için dermatologlar, yara izine kortikosteroidler veya 5-FU gibi bir ilaç da enjekte edebilir.
Kortikosteroid enjeksiyonları
Kabarık yara izlerini ve keloidleri tedavi etmek için yaygın olarak kullanılan bu teknik, aşağıdaki amaçlarla yara izine doğrudan bir kortikosteroid enjekte eder:
- Yara izinin veya keloidin boyutunu azaltır.
- Kaşıntı ve ağrı gibi semptomları hafifletir.
- Araştırmalar, yara izi boyutunun %50 veya daha fazla azaltabileceğini gösteriyor. Bazı durumlarda ise yara izini tamamen iyileştiği durumlar mevcuttur.
- Sonuç almak için bireylerin birden fazla tedavi alması elzemdir.
- Olası yan etkiler arasında, deride incelme ve enjeksiyon yaptırdığınız yerde koyu lekeler oluşabilir.
- Olası yan etkileri azaltmak için, 5-FU enjeksiyonu veya lazer tedavisi gibi başka bir tedavi de alabilirsiniz.
5-FU veya bleomycin enjeksiyonları
- Dermatoloğunuz bu ilaçlardan birini doğrudan yara izine enjekte edebilir:
- Kabarık bir yara izini veya keloidi azaltır veya tamamen düzleştirir.
Kaşıntı ve ağrı semptomlarını hafifletir. - Olası yan etkiler arasında enjeksiyon yapılan yerde kızarıklık, şişme, deride incelme ve koyu renkli nokta oluşumu gibi etkiler yer almaktadır.
- Bu olası yan etkileri azaltmak için hasta genellikle kortikosteroid enjeksiyonu veya lazer tedavisi gibi başka bir yara tedavisi görür.
Kriyocerrahi
Bu tedavi, yara dokusunu yavaşça yok eden yara izini dondurur. Dermatologlar bu tedaviyi yıllardır şu amaç ile kullandılar:
- Kabarık yara izinin veya keloidin boyutunu azaltmak
- Ağrı, kaşıntı, sertlik ve renk değişikliğini azaltmak
- Bahsi geçen tedavilerin bir tanesi kullanıldıktan sonra uygulanan dondurma süreci, yara izinin boyutunu %50 veya daha fazla azaltabilir.
- Yara izinin boyutunu daha da küçültmek için hastaya kortikosteroid veya 5-FU gibi bir ilaç enjeksiyonu da yapılabilir.
Ameliyat Tedavisi
Bu tedavi sırasında, bir dermatolojik cerrah yara izini keser. Uzman bir hekim tarafından yara izi cerrahisinde şunları yapılabilmektedir.
- Bir keloidin boyutunu küçülttür.
- Bir yara izi hareketi kısıtlıyorsa hareket etme yeteneğinizi arttırır.
Ameliyat etkili olabilse de genellikle yalnızca diğer tedaviler başarısız olduğunda başvurulan bir yöntemdir. Ameliyat sonrası yara izi tekrar görülebilir. Bu yara izinin keloid ile nüksetme riskini azaltmak için, cerrah genellikle keloidin kenarını yerinde bırakır. Ek olarak, yara izi ameliyatı olan hastalara genellikle kortikosteroid enjeksiyonu gibi başka bir tedavi de verilir.
Radyasyon
Çalışmalar, radyasyon tedavisinin şunları yapabileceğini göstermektedir:
- Diğer tedavilerin başarısız olduğu durumlarda kabarık izlerini ve keloidleri azaltır.
- Kabarık yara izlerinde ve keloidlerde meydana gelen kaşıntı ve rahatsızlığı giderir.
- Yara izi ameliyatından sonra yara izinin nüksetme riskini azaltır.
Yıllar sonra kansere neden olabileceği endişesi olduğu için çok az hasta radyasyon tedavisini tercih ediyor. Diğer olası yan etkiler arasında koyu lekeler, kaşıntı, kızarıklık ve şişme vardır.
Yara izlerinin iyileşmesi için kullanılan diğer tedaviler: Soğan özü, A vitamini ve E vitamini gibi bileşenler içeren reçetesiz ilaçlar. Bunların ne kadar işe yaradığına dair araştırmalar sınırlıdır. Bunlardan birini kullanmadan önce kurul onaylı bir dermatologla konuşmanız uzmanlar tarafından önerilmektedir.